640px-WyckWyck tot 1867

Waterrijk Wyck

Rondom Wyck lag een Maasarm die minstens zo breed was als de Maas die tussen Maastricht en Wyck stroomde. Wyck aan de overzijde van de Maas, dat door haar ligging in waterrijk terrein reeds van nature dus goed verdedigbaar was, werd in de 13e eeuw versterkt. Troepen van de Bisschop van Luik maakten in 1267 de toren die de maasbrug beheerste, met de grond gelijk en in 1284 en 1303 was Wyck voldoende bevestigd om aanvallen van de Valkenburgers en de Luikenaren met succes te weerstaan. Omtrent de aard van de verschansing is verder met zekerheid niet veel bekend. Vanaf het begin van de 14e eeuw kwam een stenen enceinte tot stand. Sommige torens werden in mergelblokken opgetrokken, andere, waaronder de Maaspunttoren, het oude Lambrechtsrondeel aan het zuidelijk en het Woutersrondeel aan het noordelijk eindpunt van de Maasmuur, werden gebouwd met kolenzandsteen.

De ommuring had een poort die toegang gaf tot de Maasbrug. Daarnaast twee waterpoorten en twee veldpoorten ( de Hoogbruggepoort of Duitsepoort op de weg naar Aken en aan de Noordzijde de Sint-Maartenspoort)

Verbetering na 1480 :Een dubbele aarden wal met zes bolwerken

Vooruitlopend op meer moderne inzichten legde de magistraat in ca. 1480 rondom de ommuring een geheel nieuwe enceinte aan in de vorm van een dubbele aarden wal met zes bolwerken. Eén daarvan omvatte de doorgang van de Sint-Maartensbuitenpoort. Het bestaan van deze tweede enceinte bezegelde het lot van de ringmuur. Eerst zal ze waarschijnlijk nog als keermuur gebruikt worden. Echter bij het verstrijken van de eeuwen zal ze evenals een groot deel van de eerste omwalling van Maastricht stuksgewijs onder het geweld van de slopershamers verdwijnen.

Resten van de versterking in Wyck

Van de versterkingen van Wyck bleef alleen het onderste gedeelte van de Maasmuur (ze was oorspronkelijk net zo hoog als die aan de Stadszijde) bewaard. De originele hoogte is deels nog te zien bij het waterpoortje dat in 1897 werd herbouwd en in 2004 gedeeltelijk gerestaureerd. Ook de in 1913 gedeeltelijk vernieuwde Maaspunttoren (Lambrechtsrondeel) bleef bewaard. Contouren van het Parmabastion zijn nog terug te vinden in de bestrating bij Plein 1992.

In dit fraaie rivierfront mist men node de Kruittoren, een zeldzaam gaaf voorbeeld van 14e eeuwse versterkingskunst. Deze werd in 1868 door gebrek aan historisch besef gesloopt en nooit opnieuw opgebouwd. (Hij zou de schoonheid van de neogotische Martinuskerk van Cuypers ontsieren)